Genel sağlık sigortası (GSS) borçlarıyla ilgili dikkat çeken bir gelişme yaşandı. Vergi ve sosyal güvenlik düzenlemelerini içeren kanun teklifi TBMM’ye sunulurken, SGK Başuzmanı İsa Karakaş, kısmi bir af için Torba Kanuna ilave bir madde eklenmesinin beklendiğini duyurdu.
AK Parti’nin TBMM’ye sunduğu 36 maddelik kanun teklifinde, vergi ve sosyal güvenlik alanlarında önemli düzenlemeler yer alıyor. Türkiye Gazetesi’nde konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan SGK Başuzmanı İsa Karakaş, “Torba Kanun, mevcut hâliyle sınırlı kalmayacak; daha da büyüyecek ve bazı vatandaşlara nefes aldıran kısmi nitelikte de olsa müjdeli maddeler de ilave edilmesi söz konusu” dedi.
Karakaş, Ankara’daki kaynaklarından edindiği bilgiyi paylaşarak, “Genel sağlık sigortası borçlarıyla ilgili kısmi af yapılması için Torba Kanuna ilave bir madde yapılması beklenmektedir” ifadelerini kullandı.
GSS borçları kimleri kapsıyor?
Sosyal güvenlik reformunun kritik ayağını GSS’nin oluşturduğunu vurgulayan Karakaş, 2012’den beri istisnalar hariç toplumun büyük bölümünün bu sigortayla sağlık güvencesi sağladığını belirtti. Karakaş, belirli şartlarda her ay GSS primi ödemek zorunda olan grupları şöyle sıraladı:
18 yaşını bitirdikten sonra eğitim hayatına devam etmeyen işsizler
Kaçak sigortalı çalışanlar
Liseyi bitirdikten sonra 20 yaşını aşan ve eğitimine devam etmeyenler
25 yaşını doldurmuş ve hiçbir işte çalışmayan üniversite mezunları
Hiçbir sigortalılığı bulunmayan ve sağlık harcamalarını kendi cebinden karşılayan vatandaşlar
GSS primi ödemeden sağlıktan yararlanma
Gelir testi ile GSS primi ödemeden genel sağlık sigortasından faydalanmanın mümkün olduğunu aktaran Karakaş, “SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı ya da başka bir sosyal güvencesi olmayan vatandaşlar, gelir testi yaptırarak prim ödemeden sağlık hizmetlerinden yararlanabilir. Gelir testi sonucu, hanedeki kişi başına düşen gelirin asgari ücretin üçte biri altında olması halinde prim ödenmesi gerekmez” dedi.
Karakaş, prim ödemekle yükümlü olup farkında olmayan birçok vatandaşın borçlarının hızla biriktiğine dikkat çekti:
“Her ay hane başına 780 TL’yi aşan prim borcu birikiyor. Üstüne gecikme zammı ve gecikme cezaları eklenince, rakamlar ciddi şekilde büyüyor. Geliri brüt asgari ücretin üçte biri üzerinde olan kişilerin ödemesi gereken prim, brüt asgari ücretin yüzde 3’ü tutarında oluyor. Bu nedenle 2025 için aylık prim tutarı 780 TL’ye ulaşıyor.”
Gelir testi yaptırmayan vatandaşlar düşük gelirli olsalar bile borçtan kaçamıyor ve her ay borç birikiyor.
Yeni düzenlemeler ve af beklentisi
GSS primleri dahil tüm SGK primlerinde 10 yıllık zaman aşımı olduğunu hatırlatan Karakaş, geçmiş yıllarda zaman aşımına uğrayan 2012, 2013 ve 2014 yıllarına ait borçların silindiğini hatırlattı.
Karakaş, yeni yapılacak yasal düzenlemelerle 2015 ve öncesine ait, ödeme imkânı kalmayan ve zaman aşımına uğramış GSS borçlarının anapara, gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte silinmesinin söz konusu olduğunu aktardı. Ancak zaman aşımına uğramamış borçlar için anapara silinmeyecek.
“Bu kapsamdaki borçlar için önümüzdeki yıl mart veya nisan ayında kamu alacakları yapılandırması kapsamında yeni bir düzenleme yapılarak peşin veya taksitli ödeme kolaylıkları sağlanabilir” dedi.
