Dünya kuru kayısı üretiminde ilk sırada yer alan Malatya’da son günlerde yaşanan zirai don, geçen yıl olduğu gibi bu yıl da zarara yol açtı.
Kentte 50 bin ailenin geçim kaynağı olan ve şehir ekonomisinin bel kemiği olan kayısıda bu yıl da korkulan oldu. Geçen yıl yüzde 95’i zirai don ile yanan kayısıda bu yıl da birçok bölgede yüzde 80’lere varan kayıplar oluştu. Geçen yıla oranla TARSİM’e ürünlerini sigortalatan üreticilerin sayısı artsa da kayısı üreticilerinin çoğu ürünlerini hala sigortalatmamış durumda.
Geçtiğimiz günlerde hava sıcaklığının eksinin altına düşmesiyle özellikle 1000 rakımdan alçak bölgelerde kayısılar ciddi zarar gördü. Çiçeklenme döneminde yaşanan zirai donun etkisi bugünlerde gün yüzüne çıktı. Birçok kayısı ağacında zirai don nedeniyle ürün olmazken, yağışların da sürmesi nedeniyle manolya hastalığı meydana geldi.
Malatya’da kayısıların yüzde 80 oranında yandığı bölgelerden Yeşilyurt ilçesine bağlı Çayır köyünde, üretici bu yıl da kayısının fazla olmayacağını söyledi. Sadece tadımlık miktarda ürün olmasını bekleyen üreticiler, devletten kayısının da fındık gibi alan bazlı destek kapsamına alınmasını talep etti. Geçen yıl da kayısıların tamamının yandığını belirten Çayır köylüleri, ürünlerinin neredeyse tamamını TARSİM’e sigortalattıklarını söyledi. Devletten bu konuda destek bekleyen üreticiler, aksi takdirde kayısı üretiminin tehlikeye gireceği görüşünde.
Yeşilyurt Ziraat Odası Başkanı Doğan Solmaz, dondan etkilenen kayısı ağaçlarında yaptığı incelemeden sonra bölgede kayısının yok denecek kadar az olduğunu söyledi. Solmaz, zaten asgari ücretin altında geliri olan çiftçilerin yaşanan don afeti sonrası kara kara düşünmeye başladığını belirtti. Kayısı üretiminin devam edebilmesi adına bir an önce devlet desteği verilmesi gerektiğini ifade eden Solmaz, “Fındığa alan bazlı desteklenme veriliyor. Kayısımız da stratejik bir ürün olduğu halde, bu destekten biz faydalanamıyoruz. Geçen yıl kayısı tamamen yok oldu. Bu yıl da aynı don hadisesini yaşadık. Zaten her sene bir don afeti yaşıyoruz. Bundan dolayı her yıl ürün kaybı yaşanıyor” dedi.
Malatya’da üreticinin yanı sıra esnafların da kayısının yanmaması için dua ettiğini söyleyen Solmaz, tarım sigortasını da eleştirerek, “Sigortadan alınan para çiftçinin sadece bahçeye harcadığı masrafı karşılıyor. Bunun haricinde kendisine bir ek gelir sağlamıyor” diye konuştu.
Dünyada kayısı denilince akla ilk olarak Malatya’nın geldiğini hatırlatan Solmaz, “Rabbimiz bize bu nimeti sunmuş. Bunu da devletimizin destekleyerek en iyi seviyeye getirmesi lazım. Gerekirse devamlı dondan etkilenen arazilere devlet bir destekleme vermeli. Çiftçimizi uygun bir tarıma yöneltilmesi gerekiyor” dedi.
